Op zaterdag 15 november 2025 werd in museum De Casteelse Poort de tentoonstelling geopend over 200 jaar Nut in Wageningen. In 1981 werd het Nutsdepartement beëindigd en in 2000 werd het departement heropgericht ‘Ter verheffing van het gemeene volk’.
Na een welkomstwoord van Jan Schakel (Museum De Casteelse Poort) kreeg Arno Boon (voormalig bestuurder van zowel het Wagenings Nut als het landelijke Nut) het woord. In zijn bijdrage, ‘Het wakker kussen van het slapende Nut’, vertelde hij hoe het Wagenings Nut in 1981 ophield te bestaan en in 2000 nieuw leven werd ingeblazen. Dat was geen sinecure. Een initiatiefgroep van tien personen nodigde ieder tien bekenden uit om lid te worden. Zo ontstond een groep van ruim honderd leden – een stevig fundament voor de herstart, ditmaal als fondsdepartement ter ondersteuning van Wageningse initiatieven.
Heroprichting Nut Wageningen in 2000
In 1981 werd het departement Wageningen van ‘t Nut voor het Algemeen opgeheven. De overheid was na de Tweede Wereldoorlog zó bepalend geworden in het financieren en organiseren van maatschappelijke voorzieningen dat ’t Nut geen rol van betekenis meer speelde. Overeenkomstig de statuten van de Maatschappij werd het restkapitaal van ca. € 300.000 in 1981 overgemaakt naar het toenmalige hoofdbestuur der Maatschappij in Edam. Maar mocht het departement Wageningen binnen 25 jaar nieuw leven worden ingeblazen, dan zou het geld terugkomen naar Wageningen. Nadat twee aanvragen daartoe waren afgewezen lukte het in 1999 wel om het oude kapitaal naar Wageningen terug te halen. Een initiatiefgroep met onder meer Ingrid Luitse, Henk Mastenbroek en Arno Boon bracht zo’n 80 leden bijeen en formuleerde een eenvoudig programma: van de rente van het kapitaal zou het departement concrete activiteiten ondersteunen voor en door Wageningers. Dit voorstel kreeg de goedkeuring van het landelijke bestuur. (Bron: Contactblad Historische Vereniging Oud Wageningen)
Daarna sprak Diane Dresselhuis (voorzitter Wagenings Nut) over ‘Het Nut nu en in de toekomst’. Zij liet zien hoe de oorspronkelijke doelstelling van de Maatschappij tot Nut van ’t Algemeen uit 1784 tegenwoordig in moderne vorm wordt voortgezet: het bevorderen van het welzijn van de inwoners van Wageningen.
Voor de officiële openingshandeling – het onthullen van het laatste tentoonstellingspaneel – tekenden Paul Zaal (voormalig procuratiehouder van de Nutsspaarbank/SNS-bank in Wageningen) en Cor den Boer (oud-voorzitter van het landelijke Nut en lid van de archiefcommissie van het Onderwijsmuseum Dordrecht).
Na de opening konden bezoekers onder het genot van een hapje en een drankje de tentoonstelling bekijken. De Torcke-kamer toont diverse objecten en wetenswaardigheden over het Nut in het algemeen, waaronder oude boeken, prenten en items die ternauwernood aan vernietiging zijn ontsnapt. Lees meer
In de Opkamer wordt de geschiedenis van het Wagenings Nut belicht aan de hand van negen informatieve panelen en enkele bijzondere attributen. Een leuk onderdeel vormen de spaarpotten – in bruikleen van het VSBfonds – een kleine selectie uit een collectie van meer dan 11.000 stuks. Kortom de moeite waard om eens naar Wageningen te gaan.
Lees hier '200 jaar liefdadighed door het Wagenings Nut' (Bron;)De Stad Wageningen)
