Hans Pielkenrood is al een heel lang betrokken bij 't Nut in Zaanstad Zuid. Het landelijk Nut maakte kennis met hem in 2018. Hij maakte toen, samen met zijn medebestuurslid Johan Meijn, deel uit van de adviescommissie inzake maatschappijvermogen, statutenactualisatie en conceptbeleidsplan.
Hans werd in 2013 bestuurslid van departement Zaanstad Zuid. Het jaar daarop is hij Jan Kanis als voorzitter opgevolgd. Hij had al eerder deel uitgemaakt van het bestuur van 1985 tot en met 1989. Door de jaren heen heeft Hans overigens bij wel meer instellingen in de sociale/culturele sfeer bestuursfuncties vervuld. Zijn vrouw is niet anders gewend. Zo maakte hij deel uit van het bestuur van het woonhuismuseum Honig Breethuis in Zaandijk en, tot begin 2020, van de raad van toezicht van het Zaans Museum op de Zaanse Schans. Hans’ aandachtsgebied was telkens de collectie van het museum. Toen hij afscheid nam als bestuurder van het Honig Breethuis mocht hij als een echte 'gastconservator' een tentoonstelling inrichten met objecten die door hem voor het museum zijn verworven of die met zijn bemiddeling zijn geschonken of in bruikleen gegeven. In dezelfde sfeer was Hans tot eind 2019 bij zijn werkgever ABN AMRO Bank als secretaris-penningmeester verbonden aan het bestuur van Stichting Kunst en Historisch Bezit ABN AMRO die één van de grootste bedrijfscollecties in Nederland beheert. Op dit moment is Hans ook voorzitter van het P.M. Duyvisfonds, een ANBI-instelling die goede doelen op het gebied van vooral jeugd, cultuur en natuur in de Zaanstreek financieel ondersteunt.
Hans vertelt over het verleden van het Nut Zaanstad Zuid: ‘Sinds 1985 ben ik lid én actief lid. Dat kwam zo. Naast het departement Zaanstad Zuid had je in Zaandam de vereniging 'Tot Plaatselijk Nut' (TPN). Dat was (in 1841) een afsplitsing van het oude departement Zaandam. TPN stelde zich ten doel om de bestrijding van de noden van hulpbehoevenden met kracht ter hand te nemen. Een overblijfsel uit die tijd tot in de 21e eeuw was de Hulpbank, een onderafdeling van TPN. De Hulpbank verstrekte leningen aan 'mingegoeden'. De Hulpbank werd draaiende gehouden door 30 commissarissen waarvan ik er één was, terzijde gestaan door een betaalde kracht. In het kader van het aanhalen van de aloude banden tussen het Nutsdepartement en TPN zijn de commissarissen collectief lid geworden van het departement en mochten zij een commissaris in het bestuur van het departement afvaardigen. En dat was ik … De Hulpbank bestaat niet meer, maar TPN vervult tot op de dag van vandaag een maatschappelijke functie en op het gebied van meerderjarigenbewind. Aardig om te vermelden is nog dat TPN de langstzittende huurder is van enkele ruimten in het Nutsgebouw (sinds de stichting van het pand in 1903). Het Nutsgebouw is nog steeds eigendom van Nut Zaanstad Zuid en is, na een periode van gedeeltelijke leegstand, inmiddels weer volledig verhuurd. Het bezit van zo’n pand vergt veel zorg en aandacht. Maar gelukkig hebben wij in ons bestuur Thijs Fluri (vice-voorzitter) die thuis is in de wereld van het onroerend goed. Het Nutsgebouw is zijn aandachtsgebied.’
Hans vindt de lezingen en ook de cursussen die zijn departement organiseert interessant en leerzaam. Ruim twee jaar geleden is het departement voor het eerst met een cursus (Inleiding in de filosofie) van start gegaan en dat was een succes. Er staat nu een cursus “Schrijf je los” op stapel, een interactieve kennismaking met schrijftechnieken en -stijlen. De cursus is volgetekend maar moest helaas uitgesteld worden in verband met de coronamaatregelen. Jaarlijks reikt het departement na afloop van de Algemene Ledenvergadering de Nutsprijs uit aan een organisatie die zich in de Zaanstreek binnen de doelstelling van het Nut verdienstelijk heeft gemaakt. Aan de prijs is een geldbedrag verbonden van 1000 euro, voor veel organisaties een leuke “steun in de rug”. Ook verleent het departement bescheiden financiële ondersteuning aan sociale of culturele projecten in de Zaanstreek. Een instelling die (bij uitzondering) jaarlijks een bijdrage van het departement ontvangt is Stichting De Muziekkamer in Zaandam. Tegenover deze bijdrage hebben de leden van het departement vrij entree bij alle kamermuziekconcerten. En daar wordt ruimschoots gebruik van gemaakt!
Het bestuur van Zaanstad Zuid heeft een duidelijk doel voor ogen voor de toekomstige ontwikkeling van het departement. Hans geeft een schets van de toekomst.
‘De gemeente Zaanstad is in feite een verzameling van voormalige zelfstandige gemeenten. Zo goed als al die gemeenten hadden hun eigen Nutsdepartement. Departement Zaanstad Zuid is het resultaat van het samengaan van de oude departementen Zaandam en Koog-Zaandijk. Intussen zijn wij nog het enige Nutsdepartement in Zaanstad. Wij merken dat mensen uit heel Zaanstad deelnemen aan onze evenementen. Wij willen er daarom ook zijn voor de hele stad. Daarom organiseren wij, naast lezingen in Zaandam, inmiddels al meer dan twee jaar een deel van onze lezingen en de cursussen in Wormerveer, in het hart van Zaanstad. Momenteel overwegen wij om ook lezingen in Zaanstad Noord te organiseren. Gezien onze ambitie om niet alleen in Zaanstad Zuid actief te zijn, gebruiken wij inmiddels de handelsnaam 'Nut Zaanstad', dus zonder 'Zuid'. Wij hebben een actieve programmacommissie bestaande uit drie bestuursleden (Anneke Vlot, Annette Mulder en Yvonne Klomp) die goed let op variatie en kwaliteit in het aanbod. Over publiciteit hebben wij niet te klagen. Ons programmaboekje ziet er uit om door een ringetje te halen; dat wordt verzorgd via onze secretaris (en tevens jongste lid van ons departement!) Maren Fluri. Dat alles trekt ook veel niet-leden. Het is de kunst om die over te halen lid te worden. Maar ook al is de contributie bepaald laag gezien het gebodene, de mensen hebben veelal toch moeite zich te 'binden'… ‘
Korte vragen
Wie van vroeger zou het meest trots zijn op de invulling van uw leven nu?
‘Dan denk ik aan mijn vader. Naast zijn drukke bestaan als fabrikant maakte hij tijd vrij voor de vervulling van bestuurlijke functies onder meer binnen de Nederlandse Hervormde Kerk en op het gebied van de bejaardenzorg en het economisch gaande houden van Zaanse industriemolens. Hij stond daarbij in een traditie van zijn grootvader en vader en die vonk is, zo lijkt het, op mijn broer en mij overgesprongen.’
Welke hobby's hebt u tot nu toe uitgeprobeerd, welke is niet voor herhaling vatbaar en welke mocht blijven?
‘Ik ben een verzamelaar. Als ik bevlogen ben van een bepaald onderwerp zit er soms geen rem op. Dat was vroeger overigens ‘erger’ dan nu. Mijn grote belangstelling gaat uit naar antiquarische boeken en prenten en oude foto’s van de Zaanstreek. En ik heb recent een Engelse oldtimer gekocht. Gelukkig hebben wij maar één garage!’
Stel dat u het komende jaar al uw aandacht, energie en tijd in één project van 't Nut zou mogen steken, wat zou u kiezen?
‘Dan denk ik aan een project van en voor ’t Nut zelf. Het klinkt als een open deur, maar ’t Nut moet aantrekkelijk worden voor jongere mensen. Als ik daarbij kijk naar ons eigen departement: ons ledenaantal schommelt al jaren rond de 120. Er is sprake van vergrijzing. Het aantal opzeggingen en het aantal nieuwe leden houdt elkaar nog redelijk in evenwicht. Maar het moet niet substantieel minder worden. Bij lezingen hebben wij nu al regelmatig meer belangstelling van niet-leden dan van leden. Met de belangstelling van niet-leden zijn wij heel blij maar, zoals eerder gezegd, hoe haal je hen binnen als lid? Hoe verlaag je de drempel die er blijkbaar toch is? Daar moeten wij ons meer in gaan verdiepen.’
Is er nog iets dat u graag kwijt wil over het Nut?
‘Over enkele jaren bestaat ’t Nut 240 jaar. Wij zijn de oudste vereniging van Nederland! We doen ons best relevant te blijven in een veranderende maatschappelijke context. Als Nut-bestuurders dragen wij de verantwoordelijkheid, ieder op zijn eigen terrein, om de Nut-lamp brandend te houden!’
De keuzevragen van Hans
- Een tentoonstelling of lezing;
- Geld schenken of meehelpen aan goede doel
- Vertrouwen of controleren
- Principes of meebewegen
- Vergaderen of verjaardag schoondochter
- Natuurvakantie of cultuurreis
- Mojito of glas wijn
- Windows of Apple
- Netflix of NPO
- Whatsapp en e-mail
- Jong of ervaren
mei 2020
